Woensdag 20 feb – Vrijdag 22 feb

Dinsdag einde middag stappen we met onze rugzakjes vol met schone was buiten de poort van het hotel. We nemen een taxi naar ons gastgezin. We zijn weer thuis zeggen we, en zo voelt het inmiddels ook. We pakken de boel weer uit, Dushanti heeft schone lakens op onze bedden gedaan, het ziet er weer schoon uit. We eten samen met Johanna en dan op tijd naar bed. Morgen begint onze werkweek weer vroeg. Het voelt raar, het is al de laatste week, het gaat eigenlijk te snel.

Het werk op school

De laatste week van onze klus begint op woensdag. Na het lange weekend zijn er nog maar drie dagen over om de laatste zaken af te ronden. Ik ben bang dat ik alle dingen die ik wilde doen niet binnen de tijd af kan ronden. Kijken hoe ver we komen.

Ik had in het weekend extra software gedownload en USB sticks gekocht. Maar om een USB stick zo te maken dat je ervan op kan starten moet je Administrator rechten hebben. Nu pas blijkt dat ik dat niet volledig heb en dat gaat dus niet lukken zo. Een tegenvaller.Verder lukt het op gang brengen van de Windows XP ook niet zo goed. Tegenslagen volgen elkaar op. Als ik dan ook de computer open heb, zie ik daar dat de harde schijf in 2002 is geproduceerd. Kortom 17 jaar oud. Tja dan zit het niet mee.Dus deze eerste werkdag van laatste week vertrek ik met een sikkeneurig humeur naar huis. Nu maar denken hoe ik het nog anders aan kan pakken met de beperkte middelen die er zijn.

Donderdag nieuwe poging, ik maak een extra account aan op de laptop van de ‘weldoener’ daardoor lukt hem om de laptop weer bruikbaar te maken Office erop en het is werkbaar.Tussendoor blijf ik de klassen volgen, en dat is toch wel heel erg leuk, de kinderen kennen me nu en vinden het prachtig om even te kletsen. Geweldig mooi gevoel geeft dat. Donderdag ga ik iets eerder weg omdat Gees met een apotheker afgesproken heeft om bij hem thuis te lunchen. Het hoofd IT Center vind het allemaal prima want zij vind het geweldig wat ik allemaal voor haar regel.

Vrijdagmorgen voor de laatste keer met de tuk tuk op weg naar school, ik heb daar een filmpje van gemaakt, kijk daarvoor bij de video’s

Vrijdag komt de Field Manager van Project Abroad langs en samen met het hoofd IT Center geven ze mij een getuigschrift (certificaat) waarin staat dat het Tissa College mij enorm dankbaar is voor het herinrichten en repareren van de computers. Ondertekend door de directeur van de school. Na, das toch toppie.

De hoofd IT Centre doet daar nog een schepje bovenop en nodigt Gees en mij uit om zaterdagavond bij haar thuis te komen eten en haar familie te ontmoeten. Dat vind ik een veel leukere beloning dan die certificaten.

Deze week in drie dagen toch nog veel zaken geregeld. Met een voldaan gevoel stap ik in de tuk tuk van Jegan die me weer naar het gastgezin brengt. Wat een belevenis en de vier weken vlogen voorbij. Nu vakantie.

Het werk in het ziekenhuis

Deze week ga ik maar 1 dag naar het ziekenhuis. De rest van de dagen zijn programma’s die Projects Abroad organiseert. Woensdag starten we met een dag bij Projects Abroad op kantoor in Colombo. Johanna en ik vertrekken al vroeg. Dit keer gaan we met de bus. Inmiddels weet ik goed hoe dit alles werkt, welke bus we moeten hebben, maar ook…. als de bus al aardig vol is, dat we dan maar beter kunnen wachten op een volgende. Het is geen uitzondering als je anderhalf uur moet staan in een veel te volle bus, met crazy busdrivers, waardoor het echt acrobatiek vereist om te blijven staan. Er komen veel volle bussen langs, dus deze keer kiezen we voor een AC-bus (een iets kleinere bus, met betere stoelen en airco). Omdat het iets duurder is (kaartje naar Colombo kost dan 75 cent ipv 50) is het minder druk.

Op kantoor gaan we als eerste een voorlichting programma over hart-ziektes opstellen. Donderdag gaan we die voorlichting geven ergens in een dorp. Gelukkig zijn er voldoende vrijwilligers die zelf in de medische sector werken of studeren, dus inhoudelijke kennis is er genoeg. Ik assisteer vooral met de powerpoint handigheidjes. ’s Middags komen 2 artsen ons uitleg geven over het gezondheidssysteem in hun land. Erg interessant. Het geeft me een beter beeld over de verhouding overheid en ziekenhuizen, en welke onderwerpen als eerste de aandacht krijgen om te verbeteren. TBC, Lepra, Malaria, dat alles hebben ze goed onder controle nu. Dengue (virus dat door muggen wordt overgebracht en waar nog geen vaccin voor bestaat) is op dit moment hun grote zorg. Alles op gebied van ondersteuning en controle bij zwangerschap, geboorte en eerste maanden na geboorte hebben ze al naar een niveau gebracht dat er nauwelijks nog sterfte is bij geboorte. Allemaal hele goede dingen. We praten ook een tijdje over de dingen die mij zijn opgevallen in het ziekenhuis, zoals de grote hoeveelheid medicijnen die worden voorgeschreven, de wijze waarop er gewerkt wordt in de apotheek etc. Ja zeggen ze, we willen ook graag naar een systeem met een huisarts in de regio, en dat alleen die je kan doorverwijzen naar het ziekenhuis, en dat er minder wordt voorgeschreven. Maar ik begrijp…zo heeft alles zijn tijd nodig. En (dat zeggen ze niet hardop) zal ook de corruptie op dit vlak moeten veranderen. Maar ik heb bewondering voor deze twee jonge artsen, die gedreven zijn het systeem steeds beter te maken. Ik denk bij mezelf..…wat zou ik hier graag aan mee willen werken. In Nederland maken we ons druk om het verbeteren van die laatste 1% inefficiëntie, hier is er nog zoveel meer te doen.

Na dit alles is het weer tijd voor het wekelijkse “social event”, iets samen doen met alle vrijwilligers. Dit keer gaan we naar een groot hotel om daar te gaan poolen. (biljarten). Ik vind het prima… voor mij hoeft dit niet. Maar ik snap best dat voor al die vrijwilligers, meestal jonge mensen, die hier alleen zijn, dit de momenten zijn dat je even samen leuke dingen doet. Johanna en ik gaan einde middag samen naar huis, en dit keer is zelfs de AC bus vol! En komen we midden in de files rondom Colombo. We zijn moe als we om 19.30 weer thuis zijn. Eten, lekker koude douche en slapen. Morgen weer een volle dag.

Donderdag staat de voorlichtingssessie over hart-ziektes gepland. We gaan met alle vrijwilligers uit het medische team en 2 mensen van Projects Abroad naar een plaatsje dichtbij Panadura. Johanna en ik reizen weer samen. We stappen uit de bus bij het ziekenhuis waar we de eerste week hebben geverfd. We zijn goed op tijd…ik zeg tegen Johanna, kom laten we even gaan kijken op die kinderafdeling. Dan kunnen we zien hoe het er nu uitziet (na onze verfsessie van 2,5 week geleden). We zijn stomverbaasd, het ziet er redelijk schoon en netjes uit. De vloeren zijn helemaal schoongeboend, geen verf meer te zien. Alle kamers liggen vol met kindjes. De apparatuur weer netjes op de plekken waar het hoort. En ook nu denk ik… hoe snel verleg je je grens. Mijn eerst gedachte is… wow wat ziet het er goed uit. Maar als ik met mijn westerse blik er naar kijk, is het nog steeds armoedig. De hoofdzuster komt lachend naar ons toe. Ze herkent ons meteen, komen jullie vandaag helpen? vraagt ze. “We willen nog wel wat extra roze verf op de muur”. Johanna en ik lopen daarna toch wel weer verbaasd naar buiten….hoe belangrijk is nou roze verf?

De voorlichtingssessie is in een oud gebouw waar ongeveer 25 vrouwen uit de regio zijn uitgenodigd. Ik vraag… goh waarom alleen vrouwen….het antwoord heb ik niet helemaal begrepen, maar het klonk een beetje als “het is een Vrouwen van Nu groep” (haha). Wij als vrijwilligers doen de presentaties, Projects Abroad vertaalt. En ja… of ze dan exact vertellen wat wij gezegd hebben… dat zullen we niet weten. Maar dat maakt ook niet zoveel uit. De sessie is zinvol…het gaat over “wat zijn oorzaken van hartkwalen, de risico’s en vooral wat men er zelf aan kan doen”. En aan het eind wordt de reanimatie voorgedaan. Tja…. Ook dat is dan weer de praktische kant in dit land. Niks geen officiële instanties die hier les in geven, niks geen certificaat. Gewoon hier in dit warme oude gebouw, waar ik op een tafel lig en Johanna mij moet reanimeren. Dat is de manier waarop dit wordt uitgelegd. Tuurlijk bedenk ik ook hier wel heel even, waarom zijn hier vrijwilligers voor nodig. De twee mensen van Projects Abroad kunnen dit ook zonder ons. Maar inmiddels begrijp ik dat de aanwezigheid van buitenlanders extra zwaarte (belangrijkheid) geeft aan dit soort sessies.

De middag zijn we vrij. Vorige week heeft Gang (vrouw uit ziekenhuis apotheek) gezegd…. “mijn man heeft prive-apotheek… hij wil ook graag met je praten”. Deze middag ga ik daar naar toe. Het blijkt direct naast de school van Hugo te staan. Gang is er ook (ze heeft vrij genomen van het ziekenhuis). Het is een heel klein “winkeltje”, rommelig, met aantal glazen plaatjes aan de muur waarop de medicijnen staan. Huppakee…plastic stoel midden in de winkel…daar moet ik gaan zitten. Gang haar man, Kalpage, praat honderd uit. En hij wil ook van alles weten over ons apotheek system. En…even later vragen ze of ik mee wil naar hun huis. Ik haal Hugo op van school en samen gaan we met hun , jawel in een auto!, naar hun huis. Onderweg verontschuldigen ze zich wel aantal keren, “we are repairing our house”. Ik denk…nou…wellicht komen we in een wat oud (of misschien wel wat armoedig) huis. Maar je gelooft het niet, in een klein dorp, aan eind van een klein weggetje stoppen we bij een prachtig huis in aanbouw! En ja of we ook willen lunchen. Ja leuk, ik denk… ze moeten zelf natuurlijk ook nog lunchen, denk ik. Het huis van de ouders staat er naast en daar worden we uitgenodigd. Even later staat al het eten op tafel en 2 borden. “Hoeven jullie niet te eten? “, vragen we nog wat onwetend. No no, “this is for you”. Inmiddels weten we, dit is hun gebruik, hun cultuur. Gasten krijgen eten, zijzelf eten dan niet mee, maar praten met je en kijken of het je wel smaakt. Voor ons zo raar, maar voor hun zo gewoon. Ze zijn enorm vereerd dat we daar zijn. En wat weer een gastvrijheid, een vriendelijkheid en openheid. Wat toch een lieve mensen, wat een mooi land. We blijven een tijdje praten en aan het eind; Kalpage staat erop dat hij ons naar huis brengt. Ons hoofd zit vol met indrukken van die dag. Maar deze avond hebben we nog een uitje gepland. We gaan samen met Johanna en nog 2 vrijwilligers uit Denemarken uit eten. Heel gezellig, aan zee bij de ondergaande zon. Tegen tienen ’s avonds stappen we vermoeid in ons bed.

Vrijdag is mijn laatste dag in het ziekenhuis. Ik ga nog 1 keer pillen tellen. Na 3000 stuks denk ik, oke, nu is het klaar. Ik neem afscheid van de mensen daar. Dan naar See, we nemen mijn rapport door, ik maak nog wat aanpassingen. Ze is er tevreden mee. “Je moet zelf naar de Chief-Pharmacist gaan, en naar zijn emailadres vragen” zegt See. En dan kun je meteen gedag zeggen. Nou denk ik…… ben benieuwd hoe dat gaat. Maar ze heeft gelijk. Dit hoor ik te doen, ook al voelt het allemaal wat zinloos. Hij ontvangt me vriendelijk, heeft opnieuw de hulp nodig van zijn collega als het om het Engels gaat. Ik leg uit wat ik heb gedaan, dat alles in het rapport staat en dat ik graag zijn email-adres wil hebben. En dan…..hij weet het niet, geeft zijn telefoon aan een jonge medewerker daar, die zoekt zijn gmail account op… en dat wordt me getoond. Hij weet niet hoe het werkt, dus hij zal wellicht ook nooit het document lezen. Maar inmiddels heb ik me daar bij neergelegd. Het is wat het is. Op dit moment is er niet meer van te maken. Ik geef ze nog het advies mee, dat ze Projects Abroad vragen om donaties (inmiddels begrijp ik dat dat namelijk kan). En dan neem ik ook afscheid van hen. Terug naar See, de zo lieve, intelligente vrouw, die hier volgens mij zoveel meer zou kunnen doen, als ze in de gelegenheid werd gesteld. Ze is geëmotioneerd als we gedag zeggen. En ze zegt…. Kom dit weekend nog bij me thuis. Dat spreken we af. En dan vertrek ik, het ziekenhuis achter me latend. Het voelt raar. In een korte tijd heeft het me zoveel gebracht. Ik neem een tuk tuk, kijk nog 1 keer om, zou ik hier ooit nog een keer weer komen?..

’s Middags thuis staat in het teken van de koffers pakken. Zaterdag hebben we nog een medical camp en nog een uitnodiging voor een diner en dan gaan we zaterdagavond naar een hotel wat meer naar het zuiden. Dat alles staat in de volgende 2 verhalen.

Liefs Hugo en Geesje